Wat mag wel? Een korte introductie

Iedereen heeft wel een beeld bij 'wapenschilden', vaak denkt men dan gelijk aan ridders, kastelen, koningshuizen of populaire media als Game of Thrones. Ook de sprookjes van Disney & de Efteling dragen bij aan het collectieve beeld dat we hebben bij deze ruim 800 jaar oude kunstvorm. Meestal zijn de schilden uit deze moderne media echter een samenraapsel van de heraldieke gewoontes uit verschillende landen en toch vooral wat de regisseur er 'gewoon mooi uit vond zien'. Als u ideeën wilt opdoen voor een authentiek ontwerp voor uw nieuwe wapen, is deze pagina een goede eerste stap. Een goede tweede stap is onze "Wat mag niet?"-pagina.

U kunt het hele ontwerpproces over laten aan Heraldica Hollandia, maar wie zelf mee wilt denken over het ontwerp vindt op deze pagina een aantal belangrijke basiszaken voor beginners:

Uit welke onderdelen bestaat een wapen?

Een volledig wapen is opgebouwd uit meer dan alleen het schild: 

  • Helmteken, geplaatst op de helm. Vaak een onderdeel van/verwijzing naar/in de kleur van een element uit het wapenschild.
  • Wrong, de gevlochten stof waar bij riddertoernooien het helmteken op werd bevestigd
  • Helm, er zijn verschillende modellen mogelijk
  • Dekkleden, gestileerde weergave van de riddertuniek (letterlijk de Coat of Arms uit de Engelse vertaling) vaak in de hoofdkleuren van het wapenschild
  • Wapenschild, het hoofdonderdeel van een wapen met het unieke ontwerp van een familie
  • Schildhouders, een optioneel pronkstuk die het schild vasthouden
  • Ondergrond, wanneer schildhouders gebruikt worden moeten deze ergens op staan, verschillende mogelijkheden

Wist u dat...

...links en rechts zijn omgedraaid in de heraldiek? Ook al worden wapenschilden al eeuwen niet meer gebruikt in riddergevechten, we beschrijven de schilden nog steeds uit het perspectief van de drager. Dat is dus het spiegelbeeld van de moderne toeschouwer.

Wist u dat...

...wapens die niet voldoen aan de regels van de heraldiek 'raadselwapens' worden genoemd? Vaak worden de heraldieke spelregels onbewust overtreden door de ontwerper, maar dat maakt de fout niet goed. Soms worden deze 'foute' wapens toch zo lang gebruikt dat ze algemeen geaccepteerd raken. De meest bekende voorbeelden? Het wapen van Amsterdam (kleur op kleur) & Vaticaanstad (metaal op metaal)

Kleuren

Er is een beperkt aantal heraldische kleuren dat in een wapen kan worden gebruikt, deze hebben elk een officiële heraldische naam. Net zoals de tekenstijl verschilt per heraldisch kunstenaar, verschilt het ook per kunstenaar hoe donker/licht hij zijn kleuren kiest. Heraldica Hollandia heeft haar eigen pallet voor de heraldische kleuren, maar als u specifieke kleuren als Lannister-rood of Ravenclaw-blauw in uw bestelling wilt zien kunt u dit aangeven. Bedenk wel dat dit enkel in de bestelde uitvoering zal terug komen, wapens worden getekend aan de hand van de wapenomschrijving en daar wordt enkel de heraldische kleur omschreven.

Kleuren zijn onderverdeeld in 2 groepen: de metalen en de kleuren.

In een ontwerp mag er geen kleur op kleur of metaal op metaal worden gebruikt. Een zilveren (wit) element op een gouden (geel) veld mag dus niet. Een element kan ook in 'natuurlijke kleur' getekend worden, dit is een beetje een joker kaart want natuurlijke kleur telt niet als metaal of kleur. Een zwaan van natuurlijke kleur zou dus wel op een gouden veld geplaatst mogen worden.

Metalen/Tincturen

Zilver

Goud

Wit (grijs)

Geel

Kleuren

Keel

Azuur

Sinopel

Sabel

Purper

Oranje

Bruin

Rood

Blauw

Groen

Zwart

Paars

Oranje

Bruin

Tegenwoordig kunnen we wapens gemakkelijk in kleur printen of digitaal bekijken op een scherm, maar lange tijd was dit niet het geval. Om toch aan te kunnen geven welke kleuren gebruikt moeten worden zijn er specifieke arceringen afgesproken per kleur.

Gebroken velden

Geen een wapen mag hetzelfde zijn, een wapen is immers het unieke symbool voor een familie. Maar met een geschiedenis die 800 jaar teruggaat, betekent dat ook dat de meest voor de hand liggende ontwerpen (bijvoorbeeld een klimmende leeuw op een leeg veld) al eeuwen geleden in alle mogelijke kleuren zijn geclaimd. 'Gebroken velden' bieden veel meer variatie, een aantal veel voorkomende breuken ziet u hieronder. Dit zijn zeker niet alle mogelijkheden, dus staar u niet blind op deze kleine selectie. Afhankelijk van uw wensen zal Heraldica Hollandia wanneer dat gepast is een ontwerp met een gebroken veld voorstellen. 

Horizontaal doorsneden

Verticaal gedeeld

Diagonaal gedeeld (rechts-links)

Punt

Schildhoofd

Balk

Paal

Dwarsbalk

Keper

Schildvoet

Wist u dat...

...er grofweg 2 grote stromingen zijn in de heraldieke traditie? Naast de verschillende continentale tradities (waar o.a. Nederland & België onder vallen) die onderling slechts een beetje van elkaar verschillen, wijkt de Anglosaxische traditie op een paar belangrijke punten af van de onze. De ontwerpregels zijn hetzelfde, maar de Britten (en de Commonwealth Realms) kennen geen familiewapens. Armorial achievements zoals wapens daar officieel heten, zijn persoonlijk. Het is het helmteken dat lidmaatschap van een familie aantoont. Met toestemming van de (Engelse) kroon kan een oudste zoon na overlijden wel het wapen van zijn vader overnemen.

Scroll naar boven